ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ

Σχετικά με την αποτίμηση των πρώτων ημερών της τηλε-εκπαίδευσης έχουμε να επισημάνουμε τα παρακάτω :

• Παρά τα προβλήματα που υπήρξαν σχετικά με το σύστημα της webex τα περισσότερα μαθήματα διεξήχθησαν κανονικά
  
• Παρατηρήθηκαν κάποιες δυσλειτουργίες ή προβλήματα στη χρήση της που τα αναλύουμε παρακάτω.

Αυτό που πρέπει να ξέρουμε είναι ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από την δια ζώσης διδασκαλία.

 ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ - ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

1.  Ο χρόνος των μαθημάτων, η διάρκεια της διδασκαλίας και οι ώρες του κάθε μαθήματος συρρικνώνονται έτσι ώστε να μπορέσουν οι μαθητές να έχουν επαφή με όλα τα γνωστικά αντικείμενα σε πιο περιορισμένο χρόνο.

2.   Οι ώρες της σύγχρονης διδασκαλίας δεν συμπίπτουν με τις πιο παραγωγικές ώρες των παιδιών. Έχει αποδειχτεί ότι οι ώρες από τις 9.00 μέχρι τις 12.00 το πρωί είναι οι ώρες που οι μαθητές αποδίδουν καλύτερα. Για παράδειγμα μέχρι τώρα προσπαθούσαμε τα μαθήματα όπως Γλώσσα Μαθηματικά και Φυσική να μπαίνουν τις πρώτες πρωινές ώρες όπου τα παιδιά αποδίδουν καλύτερα κι όχι τις τελευταίες. Τώρα προγραμματίζονται μετά το μεσημέρι και είναι λογικό τα παιδιά να μην μπορούν να αποδώσουν όπως στην πρωινή ζώνη.

3.    Στην εξ αποστάσεως διδασκαλία δεν υπάρχει άμεση επαφή του εκπαιδευτικού με το μαθητή. Ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να παρέμβει ΑΜΕΣΑ στις εργασίες των παιδιών, να κάνει υποδείξεις σε πραγματικό χρόνο, να δώσει οδηγίες ατομικά σε κάθε μαθητή, να διορθώσει τυχόν λάθη. Αυτό δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες ειδικά στους μαθητές των μικρότερων τάξεων.

4.  Δεν μπορεί να εφαρμοστεί με τον κλασσικό τρόπο η ομαδοσυνεργατική μέθοδος. Τα παιδιά δεν μπορούν να κάνουν ομαδικές εργασίες. Φυσικά μέσα από τα ψηφιακά εργαλεία που μας παρέχονται θα μας δοθεί η ευκαιρία να δώσουμε στους μαθητές τη δυνατότητα να συνεργαστούν μέσα σε ένα ψηφιακό περιβάλλον.

5.   Δεν έχει αναπτυχθεί ο ψηφιακός εγγραμματισμός των μικρών παιδιών κι επομένως η ευχέρειά τους στη χρήση των ψηφιακών μέσων. Δεν χρειάζεται νομίζω να αναλύσουμε τις δυσκολίες των μαθητών της Α, Β και Γ τάξης (χωρίς να εξαιρούμε και τα μεγαλύτερα) στη χρήση του υπολογιστή. 

6.  Προβλήματα και ελλείψεις στον εξοπλισμό. Δεν έχουν όλα τα παιδιά ατομικό υπολογιστή ή tablet ενώ πολλές οικογένειες δεν έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο. Ακόμα και το σύστημα του Υπουργείου (e-class, webex) πολλές φορές παρουσιάζει προβλήματα όπως είδαμε και στις πρώτες μέρες λειτουργίας.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

1. Ο μαθητής μπορεί να επιλέξει το χρόνο την ενασχόλησής του με τα μαθήματα, τα διαλείμματά του, τη διάρκεια για την ολοκλήρωση των εργασιών του (ασύγχρονη διδασκαλία).
2. Ο μαθητής μπορεί να λειτουργήσει σ’ ένα δικό του περιβάλλον, ανενόχλητος από παρεμβάσεις συμμαθητών του, φασαρίες ή πίεση για την ολοκλήρωση των μαθημάτων του.
3. Τα παιδιά δεν αποκτούν απλά γνώσεις που τους δίνονται αλλά μαθαίνουν πώς να έχουν πρόσβαση στη γνώση, πώς να ερευνούν και να επεκτείνουν τη γνώση, πώς να ανακαλύπτουν νέες ευκαιρίες και μεθόδους για την κατάκτηση της γνώσης.
4. Χρησιμοποιούνται διαδραστικά εργαλεία και εργαλεία προσομοίωσης.

Για το λόγο αυτό εκμεταλλευόμαστε τις δυνατότητες που μας δίνουν  τα εργαλεία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης προκειμένου να αμβλύνουμε τις δυσκολίες και να ενισχύσουμε τα πλεονεκτήματα.

Η εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στηρίζεται σε τρεις πυλώνες :

1. Εκπαιδευτική τηλεόραση. Μέσα στο blog του σχολείου αναρτάται το πρόγραμμα της εκπαιδευτικής τηλεόρασης και καλό είναι τα παιδιά να παρακολουθούν τις εκπομπές που προορίζονται για την τάξη τους. Τα μαθήματα αυτά έχουν σχεδιαστεί από ειδικούς και καταξιωμένους εκπαιδευτικούς που στοχεύουν στην καλύτερη εμπέδωση των γνωστικών αντικειμένων στα οποία αναφέρονται.
2. Ασύγχρονη διδασκαλία. (αποθετήρια e-class, e-me, φωτόδεντρο). Το σχολείο μας χρησιμοποιεί την e-class. Είναι ίσως το πιο σημαντικό κομμάτι της εξΑΕ. Επειδή ο μαθητής προσεγγίζει σε μεγάλο βαθμό μόνος του τη γνώση, το εκπαιδευτικό υλικό αποτελεί το κεντρικό και πλέον κομβικό στοιχείο της εκπαίδευσής του. Έχει ποικιλία ως προς τη μορφή του (έγγραφα, επαναληπτικές ασκήσεις, ασκήσεις αυτοδιόρθωσης, συνδέσμους στο διαδίκτυο κλπ.) που βοηθούν το μαθητή στο μάθημα. Λέγεται ασύγχρονη γιατί δεν απαιτεί κοινό χρόνο ενασχόλησης για όλους τους μαθητές αλλά ο καθένας μόνος τους επιλέγει το χρόνο και τη διάρκεια που θα ασχοληθεί μ’ αυτό, να αλλάξει τη σειρά των μαθημάτων του, να σταματήσει μια εργασία του και να τη συνεχίσει αργότερα όταν θα του είναι πιο πρόσφορη και αποδοτική.
3. Σύγχρονη διδασκαλία. Αφορά τη σύνδεση των μαθητών με τον εκπαιδευτικό τους μέσω webex.  Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι η διδασκαλία αυτή δεν αποτελεί μια μεταφορά της δια ζώσης διδασκαλίας στο σπίτι ούτε μπορεί να υποκαταστήσει μια κανονική διδασκαλία. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για τις δυσκολίες που αναλύσαμε και πιο πάνω. Ο δάσκαλος δίνει οδηγίες για τη χρήση του υλικού που έχει αναρτήσει, επισημαίνει τα κυριότερα σημεία της μελέτης, επιλύει απορίες. Η σύγχρονη διδασκαλία επιπλέον βοηθάει τα παιδιά να συνεχίσουν να έχουν μια «επαφή» με τους εκπαιδευτικούς και τους συμμαθητές τους και αποτελεί μια ψυχολογική τόνωση στις συνθήκες απομόνωσης που βιώνουν. Επομένως είναι σημαντικό να συμμετέχουν. Καλό θα ήταν – χωρίς να είναι υποχρεωτικό – να έχουν όλοι οι μαθητές ανοιχτή την κάμερα στις συναντήσεις αυτές. Όπως αυτά βλέπουν τους άλλους συμμαθητές τους έτσι και οι άλλοι συμμαθητές τους θέλουν να βλέπουν κι αυτούς. Επιπλέον  διαλύουν τις υποψίες ότι μπορεί να κάνουν τη σύνδεση και στη συνέχεια να ασχολούνται με κάτι άλλο δίνοντας ψευδώς την εντύπωση της παρουσίας τους στο μάθημα. Στη διάρκεια του μαθήματος δεν ασχολούνται με άλλες δραστηριότητες οι οποίες θέλουμε να το τονίσουμε γίνονται αντιληπτές από τους εκπαιδευτικούς και καταγράφονται. Παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια των μέχρι τώρα μαθημάτων :

a.    Μαθητές να συνδέονται με μη επιτρεπόμενους ιστότοπους. Α) Μαθητές που κατά τη διάρκεια του μαθήματος έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια πολλά από τα οποία είναι απαγορευμένα (fortnite). Β) Μαθητές να συνδέονται ή να αναπαράγουν μουσικά κομμάτια που προφανώς ενοχλούν και τον εκπαιδευτικό και τους συμμαθητές τους. Γ) Μαθητές χρησιμοποιούν το chat της πλατφόρμας για να ανταλλάσσουν μηνύματα με συμμαθητές τους την ώρα του μαθήματος. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η σύνδεση μας έχει παραχωρηθεί από το σχολικό δίκτυο το οποίο και ελέγχει τον τρόπο που τη χρησιμοποιούμε κι έχει το δικαίωμα να την αφαιρέσει όταν αυτή δεν χρησιμοποιείται για το λόγο που μας παραχωρήθηκε

b. Μαθητές να συμπεριφέρονται με άκομψο τρόπο σε εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές τους 

Ενημέρωση για τον τρόπο εισόδου των μαθητών στο webex

Ενημερώνουμε τους μαθητές ότι:

1.   Θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα πραγματικά ονόματά τους κατά την σύνδεση. Χρήστες με ψευδώνυμα δεν θα γίνονται δεκτοί στο μάθημα. Επιπλέον δεν είναι δυνατή η καταγραφή της παρουσίας τους από το σύστημα.

2.     Ενημερώνουμε τους μαθητές, ότι με την επιλογή «expel», αποβάλλονται από την ηλεκτρονική αίθουσα με κανονική απουσία.

3.     Αν δημιουργηθεί φασαρία, αφαιρούμε από όλους τον λόγο προσωρινά, αφαιρώντας τους ταυτόχρονα το δικαίωμα να πάρουν μόνοι τους τον λόγο και πάλι. Θα μπορέσουν να μιλήσουν και πάλι, μόνο όταν κρίνουμε εμείς (unmute), μετά από λίγη ώρα δηλαδή.

4.       Αν κάποιος παίζει με την κάμερα ή ενοχλεί στην ομαλή διαξαγωγή του μαθήματος, είτε τον στέλνουμε προσωρινά στο lobby, είτε τον αποβάλλουμε (expel) με απουσία.

Οι γονείς

1.     Βοηθούν τα παιδιά τους για την είσοδο στο meeting room του εκπαιδευτικού και στη συνέχεια ΑΠΟΧΩΡΟΥΝ. Δεν επιτρέπεται η παρουσία των γονέων στην  «ψηφιακή τάξη» κατά τη διάρκεια του μαθήματος, όπως δεν θα μπορούσε να έχει φυσική παρουσία και στην αίθουσα της κανονικής τάξης στη δια ζώσης διδασκαλία. Αν ο εκπαιδευτικός αντιληφθεί την παρουσία γονέων οφείλει να κάνει παρατήρηση και σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμμόρφωση να αποσυνδέσει το μαθητή από την τάξη. Αυτό δεν γίνεται για άλλους λόγους παρά μόνο για την προστασία των μαθητών. Δεν είναι σωστό, ούτε νομικά επιτρεπτό, να εκτίθεται κάποιος ανήλικος σε θέα ή και σε κριτική άλλων ατόμων παρά μόνο των εκπαιδευτικών οι οποίοι έχουν ρητές δεσμεύσεις ως προς την εχεμύθειά τους.

2.     Δεν επιτρέπεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο καταγραφή (φωτογράφιση, ηχογράφησή, βιντεοσκόπηση) μέρους ή όλης της διδασκαλίας από τρίτους. Εκτός των άλλων αυτό αποτελεί και σοβαρό αδίκημα που διώκεται από το νόμο.

3.       Καθορίζουν και καταρτίζουν σε συνεργασία με το παιδί τους το πρόγραμμα και το χρόνο της μελέτης. Την περίοδο που τα σχολεία τελούν σε καθεστώς αναστολής λειτουργίας δεν σημαίνει ότι είναι κλειστά ούτε ότι είναι περίοδος διακοπών. Απλά λειτουργούν με ένα διαφοροποιημένο τρόπο που επιβάλλεται από τις συνθήκες έκτακτης ανάγκης που αντιμετωπίζουμε.

4.      Συμβουλεύουν τα παιδιά τους για τη χρήση των υπολογιστών. Έχουν πλήρη έλεγχο των ιστοτόπων που επισκέπτονται τα παιδιά και εγκαθιστούν ειδικά φίλτρα απαγόρευσης εισόδου σε σελίδες ακατάλληλου περιεχομένου.

5.    Συνεργάζονται με τους εκπαιδευτικούς της τάξης επικοινωνώντας μαζί τους μέσα από το e-mail του σχολικού δικτύου. Σε πολύ επείγουσες καταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν το τηλέφωνο που ενδεχομένως τους έχει δώσει ο εκπαιδευτικός της τάξης. Αυτό πρέπει να γίνεται με φειδώ. Μην  ξεχνάτε ότι ο εκπαιδευτικός έχει πολλούς μαθητές κι επομένως δεν έχει απεριόριστο χρόνο για τον καθένα. Το τηλέφωνο θα χρησιμοποιείται με τη συχνότητα που χρησιμοποιούσατε τη δυνατότητα ενημέρωσης σας από τον εκπαιδευτικό όταν ήταν ανοιχτά τα σχολεία (υπήρχε καθορισμένη ημέρα ενημέρωσης των γονέων και τρόπος προγραμματισμού της επίσκεψης).

Το πρόγραμμα των μαθημάτων έχει αναρτηθεί στο blog του σχολείου. Όπως θα δείτε υπάρχουν αλλαγές και ενδεχομένως να υπάρξουν και άλλες αν παρατηρηθούν δυσλειτουργίες στην εφαρμογή του. Για το λόγο αυτό θα ενημερώνεστε από τους εκπαιδευτικούς για την ώρα και το σύνδεσμο της σύνδεσης.

Σε κάθε μάθημα οι εκπαιδευτικοί παίρνουν παρουσίες οι οποίες στο τέλος της ημέρας καταγράφονται συγκεντρωτικά και αποστέλλονται στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας. Επιπλέον το webex μας δίνει τη δυνατότητα να καταγράφουμε τη συμμετοχή των μαθητών στη διδασκαλία. Για παράδειγμα, χθες στο μάθημα των  Αγγλικών συμμετείχαν 4 στους 22 μαθητές. Αυτό - αν δεν οφείλεται σε αντικειμενικούς λόγους αδυναμίας – αποτελεί απαξίωση της προσπάθειας της συναδέλφου. Για το λόγο αυτό γίνεται και η καταγραφή των παρουσιών στο μάθημα. Οι απουσίες δεν έχουν το χαρακτήρα τιμωρίας ούτε του αυστηρού ελέγχου των μαθητών διότι γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε ότι:

1)     Δεν έχουν όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο είτε γιατί δεν υπάρχει εξοπλισμός είτε γιατί δεν υπάρχει σύνδεση (το θέμα αυτό το έχουμε ήδη αναφέρει στις Προϊστάμενες Αρχές και περιμένουμε εξοπλισμό). Δεν είναι επομένως σωστό να τιμωρείται η αδυναμία του μαθητή για συμμετοχή.

2) Υπάρχουν περισσότεροι του ενός μαθητές σε μία οικογένεια που πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον εξοπλισμό του σπιτιού στον ίδιο χρόνο.

3) Δεν έχουν τις γνώσεις ούτε οι ίδιοι ούτε οι γονείς τους για τη χρήση του εξοπλισμού. Στην περίπτωση αυτού μπορούν να έρχονται σε επαφή με την ομάδα υποστήριξης του σχολείου μας (Διευθυντής και δύο εκπαιδευτικοί) για να τους βοηθήσουν να συνδεθούν.

Σχετικά με το μάθημα στη Φυσικής Αγωγής, υπάρχει εδώ και 10 ημέρες πρόβλημα με τη σύνδεση του εκπαιδευτικού στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Ενημερώθηκε η Ομάδα υποστήριξης του Υπουργείου με την υπ’ αριθ. 448545 αίτησή μας και περιμένουμε την  επίλυσή του. Μέχρι τότε δεν θα γίνεται σύνδεση μέσω webex. Την ώρα εκείνη ή θα έχουν κενό (ας ξεκουραστούν λίγο από την οθόνη της τηλεόρασης) ή θα την εκμεταλλευτούν άλλοι συνάδελφοι που έχουν πρόβλημα με την ύλη τους λόγω περικοπής των ωρών διδασκαλίας. Για τη γύμνασή τους έχουν αναρτηθεί στην e-class σύνδεσμοι με video εκγύμνασης για κάθε ηλικία που μπορούν να τα βλέπουν και να εκτελούν τις ασκήσεις σε χρόνο που αυτά θεωρούν κατάλληλο. Πρέπει να ξέρουμε ότι πιο σημαντικό δεν είναι η παρακολούθηση μιας διδασκαλίας από τον εκπαιδευτικό αλλά η συμμετοχή του παιδιού σε ένα πρόγραμμα ατομικής γύμνασης.